انزجارچیست و چه هنگامی رخ می دهد؟
احساس انزجار هنگامی روی می دهد که شما با چیزی رودررو میشوید که به هیچ عنوان دوست ندارید با آن هیچگونه تماسی داشته باشید (نه از لحاظ دیداری، نه شنیداری، نه حس کردن آن، نه بویایی و نه چشیدن)، زیرا انتظار شما این است که برای تان بد باشد. در حالت انزجار شما می خواهید آن چیز را از خودتان دور کنید.
افراد نسبت به چیزی که آنها را دچار انزجار می کند، احساس زننده ای دارند. نمونه هایی از موادی که فرد را دچار انزجار می کنند عبارتند از: غذای فاسد شده، موادی که در بدن بوجود می آیند (مانند خون، ادرار و مواد مخاطی)، زخم ها، حیوانات مرده و مواد سمی.
احساس انزجار با ورود مستقیم از طریق پنج حس همراه است. این حس می تواند توسط بو (به عنوان مثال بوی تند)، طعم (به عنوان مثال طعم غذای فاسد)، دیدن (به عنوان مثال رنگ قهوه ای یا خاکستری، اشکال خاص)، صدا (به عنوان مثال صدای اسلحه) و لمس (به عنوان مثال لرزش).
انزجار مانند ترس، احساسی است ابتدایی و به طور خیلی نزدیک با بقای فیزیکی ما ارتباط دارد. عملکرد آن همانقدر که هزاران سال پیش بود، هنوز هم مهم است: برای این که ما را از موادی که ممکن است ما را آلوده یا بیمار کنند، دور نگه دارد.
واکنش به عوامل بوجود آورنده انزجار:
گرچه احساس انزجار خود یک واکنش غریزی است، اما چیزهایی که باعث بوجود آمدن آن می شوند، عمدتا آموخته می شوند و بخشی از آن به سنت های فرهنگی و تفاوت های شخصی بستگی دارد. به عنوان مثال برخی از فرهنگ ها ممکن است نوع خاصی از مواد غذایی (مثلا شیر گاو یا حبوبات تخمیر شده) را عامل انزجار بدانند، در حالی که دیگران با فرهنگی متفاوت آن را به عنوان یک خوراک خوشمزه در نظر می گیرند.
گرچه در اغلب مواقع انزجار، احساسی نسبت به اشیاء فیزیکی در نظر گرفته می شود، اما ممکن است با چیزهای انتزاعی دیگری که شخص می خواهد از آنها دور بماند نیز بوجود آید. مثال برای چنین چیزهایی، ایدهها (مثلا ایدههای سیاسی مخرب) و رفتار (مثلا اولویت ها یا اعمال خاص جنسی) هستند. این احساس در این موارد معمولا “انزجار اخلاقی” نامیده می شود.
حالت چهره در برخورد با عامل:
مردم منزجر خواستار رد کردن، بیرون انداختن یا از بین بردن شیء یا ماده مهاجم هستند؛ به طوری که (بیشتر از این) با آن ارتباط برقرار نکنند. این حتی می تواند در حالت چهره فردی که احساس انزجار می کند، دیده شود: معمولا مردم سر خود را بر می گردانند، چشم ها را می بندند و جلوی بینی و دهان خود را با دست می گیرند.
مقایسه با احساسات دیگر
انزجار و بی احترامی
هر دوی این احساسات موجب می شوند که فرد، عامل بوجود آورنده آن احساس را از بین ببرد. ساده ترین تمایز بین آنها این است که انزجار اغلب در مورد چیزهای فیزیکی (مثلا غذای فاسد) بوده در حالی که بی احترامی در مورد ویژگی های انسانی (مثلا بی کفایتی) است. با این حال، این می تواند تغییر کند، مثل زمانی که ما انزجار اخلاقی را در مقایسه وارد می کنیم که همچنین می تواند در مورد موضوعات بیشتر انتزاعی بیشتر باشد که تشخیص آن از بی احترامی ممکن است خیلی دشوار باشد. برخی از محققان پیشنهاد می کنند که بی احترامی در مورد تمایزات اجتماعی است؛ رفتاری که ما از لحاظ فرهنگی می آموزیم تا ستایش یا محکوم کنیم (مثلا ابراز ارادت)، در حالی که انزجار اخلاقی در مورد ارزش های بنیادین تر و عمیق تر است که در ترکیب بیولوژیکی ما (مانند پاک دامنی) ایجاد می شود.
